Μουσεία & Συλλογές στη Νάξο

Στο Φιλώτι
Συλλογή Ελληνικών Νομισμάτων «Νικόλας Μουστάκης»
Στο κεντρικό δρόμο του Φιλωτίου. Περιλαμβάνει κέρματα και χαρτονομίσματα από την Ελλάδα και την Κύπρο, από Κρήτη, Επτάνησα και Δωδεκάνησα, από την τουρκοκρατία μέχρι και το ευρώ. Σαν ιδιαίτερο στοιχείο της «Συλλογής» αναφέρεται η προθήκη που είναι αφιερωμένη στον Nάξιο (από την Aπείρανθο) Πρωθυπουργό Πέτρο Πρωτοπαπαδάκη, το όνομα του οποίου συνδέεται με τον δικής του έμπνευσης και πρωτότυπο -σε παγκόσμια κλίμακα- τρόπο δημόσιου δανεισμού που έγινε ποτέ, με το κόψιμο των κυκλοφορούντων τραπεζογραμματίων στα δυο και την ανταλλαγή του ενός αποκομμένου μέρους με ίσης αξίας έντοκο Oμόλογο του Δημοσίου.

Στην Απείραθο
Αρχαιολογικό Μουσείο
Φιλοξενεί ορισμένα από τα πιο σπάνια στο είδος τους προϊστορικά μνημεία, πρόχειρες παραστάσεις ανθρώπων, ζώων και πλοίων σκαλισμένες επιδερμικά πάνω σε φυσικές πλάκες που βρέθηκαν στην Κορφή τ' Αρωνιού.

Λαογραφικό Μουσείο Απειράνθου
Στεγάζεται σ’ ένα παραδοσιακό οίκημα που αποτελείται από μια αυλή και τρία δωμάτια (κουζίνα, καθιστικό με αργαλειό και κρεβατοκάμαρα). Μέσα στο μουσείο αναπαρίσταται το εσωτερικό ενός Απεραθίτικου σπιτιού ακριβώς όπως ήταν πριν 100 χρόνια, αλλά και μέχρι ίσως τη δεκαετία του '80. Εκεί θα βρείτε πάνω από 1.000 εκθέματά ανάμεσα στα οποία αντικείμενα οικιακής χρήσης, γεωργικά εργαλεία, αντικείμενα κτηνοτρόφων και οινοποιών, κεντήματα, παραδοσιακά ενδύματα και υφαντά που δηλώνουν τον τρόπο ζωής των κατοίκων και τις συνήθειές τους.

Μουσείο Φυσικής Ιστορίας
Λειτουργεί από το 1996 και χωρίζεται σε δυο τμήματα. Το πρώτο αφορά τη θάλασσα και φιλοξενεί ένα μεγάλο ενυδρείο καθώς επίσης και μια πολύ πλούσια συλλογή από όστρακα της Νάξου που έχουν βρεθεί σε διάφορες περιοχές. Στο δεύτερο τμήμα θα δείτε εκθέματα που συνδέονται με την ξηρά με πιο χαρακτηριστικά αυτά του χειμάρρου Περαχωρίτη. Ακόμα στην ίδια αίθουσα μπορείτε να δείτε οστά θηλαστικών.

Γεωλογικό Μουσείο
Πλούσια συλλογή που αριθμεί 2000 και άνω εκθέματα. Η σμύριδα αποτελεί κύριο έκθεμα ως το πολυτιμότερο ορυκτό του νησιού αλλά και ως πέτρωμα που η χρήση του φτάνει στα αρχαία χρόνια για την επεξεργασία του λίθου. Στο χώρο εκτίθενται διάφορα μέταλλα και πετρώματα από τα κυκλαδικά νησιά αλλά και από διάφορα μέρη του κόσμου. Αξίζει της προσοχής σας ένα μηχάνημα που με ακτινοβολία θα σας αποκαλύψει χρωματισμούς σε πετρώματα που το ανθρώπινο μάτι δε συλλαμβάνει. Επίσης αξιόλογα είναι τα ευρήματα με τα απολιθώματα και ειδικά τα κόκαλα του μικροσκοπικού ελέφαντα που έζησε στο νησί.

Στο Σαγκρί
Αρχαιολογικό Μουσείο Γύρουλα
Το μουσείο λειτουργεί από το καλοκαίρι του 2001 και βρίσκεται μέσα στον αρχαιολογικό χώρο στο Σαγκρί. Φιλοξενεί τα ευρήματα που φανερώνουν την ιερότητα του χώρου, καθώς και τα αρχιτεκτονικά μέρη των μνημείων που δεν εντάχθηκαν στην αναστήλωση. Προηγήθηκαν οι ανασκαφές που έγιναν στο γειτονικό λόφο Γύρουλα και που ανακάλυψαν ένα σημαντικό ιερό των αρχαϊκών χρόνων. Ο ναός - η αρχιτεκτονική του οποίου δε συνάδει με κανέναν από τους γνωστούς ρυθμούς της αρχαιότητας, αλλά συνδυάζει ιωνικά και δωρικά στοιχεία - χτίστηκε από μάρμαρο τον 6ο αι. π.Χ. Χαρακτηριστική είναι η καμπυλότητα προς τα μέσα που παρουσιάζουν οι κίονες, μοναδικό φαινόμενο για τον ελλαδικό χώρο.